Language Dropdown
Language Icon
Dowiedz się więcej!

Osoby głuche

Opis niepełnosprawności

Termin „głusi” pisany małą literą to określenie osób z wrodzonymi lub nabytymi deficytami biologiczne uniemożliwiającymi słyszenie. Słowo „Głusi” pisane wielką literą nazywa osoby identyfikujące się̨ ze społecznością̨ i Kulturą Głuchych, natywnych użytkowników języka migowego. Coraz częściej można spotkać́ się̨ z zapisem „g/Głusi”, który odnosi się̨ do obu tych grup jednocześnie.

Przyczyny głuchoty są różnorodne: od czynników genetycznych po środowiskowe takie jak zakażenia w okresie prenatalnym, niektóre leki czy urazy głowy. Niektóre osoby g/Głuche (lub rodzice g/Głuchych dzieci) decydują się na wszczepienie implantu słuchowego, który w określonych przypadkach może być szansą na odzyskanie słuchu, różniącego się jednak od słuchu naturalnego. Wielu g/Głuchych, szczególnie od urodzenia, nie ma poczucie braku wynikającego z deficytu słuchu i nie szuka rozwiązań umożliwiających słyszenie, uznając, że jest to część ich tożsamości.

Głuchota niesie ze sobą przede wszystkim wzywania komunikacyjne – osoby g/Głuche nie odbierają słuchowo mowy, co może utrudniać pełne uczestnictwo w życiu społecznym. Głównym sposobem komunikacji osób Głuchych jest język migowy, inny dla każdego kraju, podobnie jak języki mówione. W Polsce jest to polski język migowy (PJM) – pełnoprawny język wizualno-przestrzenny, posiadający własną gramatykę i słownictwo, będący fundamentem Kultury Głuchych. Niektóre osoby g/Głuche posiłkują się też czytaniem z ruchu warg.

Oznaczenia i udogodnienia

Sorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Nunc vulputate libero et velit interdum, ac aliquet odio mattis. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent. Sorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit.

Dostępność dla osób Głuchych

Piktogramem oznaczane są miejsca wyposażone w udogodnienia zastępujące lub ułatwiające słyszenie.

W takich miejscach wszystkie komunikaty i informacje wyświetlane są na ekranach wideo lub tablicach informacyjnych. Jeśli personel nie posługuje się językiem migowym, można skorzystać z tłumacza języka migowego na żywo lub można się z tłumaczem połączyć online. Sygnały alarmowe mają swoje potwierdzenie w sygnale świetlnym. Dostępne są systemy wspomagające słyszenie osobom korzystającym z implantów i aparatów słuchowych, na przykład pętla indukcyjna.

W komunikacji używane są niedźwiękowe sposoby zapewnienia informacji takie jak e-mail, komunikatory internetowe, SMS, materiały tekstowe (także w teście łatwym do czytania), tablice informacyjne i piktogramy. Dostępne na stronie internetowej materiały audiowizualne i organizowane wydarzenia są opatrzone napisami oraz tłumaczeniem na język migowy.

Możliwość skorzystania z tłumacza języka migowego

Piktogram umieszczany w miejscach, które zapewniają możliwość skorzystania ze wsparcia tłumacza języka migowego. Oznacza też materiały i wydarzenia tłumaczone na język migowy.

Tłumacz może być dostępny na żywo w określonych godzinach, na żądanie na umówione spotkanie lub online – na przykład za pośrednictwem dostępnego w danym miejscu tabletu. Piktogram oznacza także materiały audiowizualne i wydarzenia z tłumaczeniem na język migowy. Piktogram to jedno z ogólnoprzyjętych oznaczeń języka migowego, używane na całym świecie, także w Polsce.

Możliwość skorzystania z tłumacza języka migowego

Piktogram umieszczany w miejscach, które zapewniają możliwość skorzystania ze wsparcia tłumacza języka migowego. Oznacza też materiały i wydarzenia tłumaczone na język migowy.

Tłumacz może być dostępny na żywo w określonych godzinach, na żądanie na umówione spotkanie lub online – na przykład za pośrednictwem dostępnego w danym miejscu tabletu. Piktogram oznacza także materiały audiowizualne i wydarzenia z tłumaczeniem na język migowy. Piktogram to oznaczenie ustawowe języka migowego używane w Polsce

Napisy dla niesłyszących

Piktogram oznacza materiały audiowizualne z możliwością włączenia napisów, zawierających dialogi i opis istotnych dźwięków.

Napisy dla niesłyszących to udogodnienie dla osób z niepełnosprawnością słuchu, które znają język polski. To tak zwane „napisy zamknięte” (z języka angielskiego closed captions, stąd skrót CC), które można włączać lub wyłączać, ponieważ nie są na stałe wbudowane w wideo. Są wykorzystywane w materiałach audiowizualnych takich jak np. transmisje telewizyjne czy treści na platformach streamingowych. W przeciwieństwie do standardowych napisów wypowiedzi bohaterów są oznaczane odpowiednim kolorem lub etykietą oraz pojawiają się informacje o istotnych dźwiękach i muzyce.

Napisy w języku polskim

Piktogram oznacza materiały i wydarzenia opatrzone napisami w języku polskim.

Napisy w języku polskim towarzyszą materiałom filmowym, które są najczęściej w innym języku niż polski. Mogą być dostępne także podczas wydarzeń na żywo. Te podczas wydarzeń mogą być odtwarzane z przygotowanego wcześniej pliku (na przykład w spektaklach teatralnych) lub nawet tworzone na żywo (podczas debat, wykładów czy wydarzeń, których treści nie da się wcześniej zaplanować). Są przydatne nie tylko osobom g/Głuchym, znającym język polski, ale wszystkim osobom nieznającym języka używanego w filmie czy na wydarzeniu. Aby w wydarzeniach na żywo uniknąć efektu ping-ponga, czyli ciągłego przenoszenia wzroku z ekranu na scenę, warto zainstalować monitor wyświetlający napisy w centralnym punkcie.

Alfabet polskiego języka migowego

Piktogram oznaczający komunikację z użyciem daktylografii – alfabetu języka migowego.

Polski język migowy oprócz znaków określających słowa czy frazy, posługuje się też alfabetem, nazywanym daktylografią lub alfabetem palcowym. Alfabet używany jest przede wszystkim do przekazywania nazw własnych takich jak imiona i nazwiska, nazwy ulic czy tytuły. Może jednak posłużyć także do przeliterowania słowa, którego znaku nie znamy. Jest więc jedną z form komunikacji z osobami  Głuchymi, które można zastosować w przypadku nieznajomości polskiego języka migowego. Alfabet polskiego języka migowego zawiera wszystkie używane w języku polskim litery, także te ze znakami diakrytycznymi i dwuznaki.

Zastosowanie oznaczeń w przestrzeni

Komiksy z humorem

Spot filmowy

Obejrzyj film o niepełnosprawności!

Akty prawne

Corem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Etiam eu turpis molestie, dictum est a, mattis tellus. Sed dignissim, metus nec fringilla accumsan, risus sem sollicitudin lacus, ut interdum tellus elit sed risus. Maecenas eget condimentum velit, sit amet feugiat lectus. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos himenaeos. Praesent auctor purus luctus enim egestas, ac scelerisque ante pulvinar. Donec ut rhoncus ex. Suspendisse ac rhoncus nisl, eu tempor urna. Curabitur vel bibendum lorem. Morbi convallis convallis diam sit amet lacinia.

Sprawdź akty prawne

Fakty i mity / Savoir Vivre​

To możesz robić:

Kiedy rozmawiasz z osobą Głuchą, dopasuj się̨ komunikacyjnie. Jeśli Głuchy mówi fonicznie, ale prosi, abyś́ napisał swoją odpowiedź na kartce lub w telefonie, zrób to. Jeśli przekazuje komunikat w formie pisemnej, ty również̇ napisz odpowiedź.

Podczas komunikacji zachowuj kontakt wzrokowy. Nawet jeśli migacie, patrz w oczy i zwracaj uwagę na mimikę osoby Głuchej, nie tylko na ręce. Język migowy to znacznie więcej niż ruchy dłoni.

Zwracaj się̨ bezpośrednio do osoby Głuchej, a nie do tłumacza, który jest tylko pośrednikiem.

Żeby zwrócić uwagę osoby Głuchej i nawiązać z nią kontakt, możesz pomachać w jej kierunku dłonią z góry na dół, delikatnie poklepać w ramię, popukać w stół lub tupnąć kilka razy w podłogę, by wywołać wibracje, włączyć i wyłączyć światło.

Podczas komunikacji pisemnej z osobą Głuchą pisz wyraźnie, krótkimi i prostymi zdaniami. Unikaj specjalistycznego słownictwa oraz długich form grzecznościowych.

Tego unikaj:

Nie mów o osobie Głuchej „głuchoniemy” – ten termin opisuje osobę, która na skutek głuchoty nie opanowała mowy i jednocześnie nie posiada języka, w którym mogłaby się̨ porozumiewać́ – takich osób jest stosunkowo niewiele. Przez wielu Głuchych słowo to uznawane jest za obraźliwe, bo deprecjonuje język migowy jako ich sposób komunikacji, który jest przecież pełnoprawnym językiem. Słowo to jest archaiczne, funkcjonuje głównie w określeniach instytucji działających na rzecz Głuchych, powstałych wiele lat temu.

Nie mów o osobie Głuchej, utożsamiającej się z Kulturą Głuchych „niesłyszący” – termin ten, podobnie jak „niepełnosprawny”, zwraca uwagę̨ wyłącznie na deficyt, w tym przypadku słuchu. Dla wielu osób Głuchych brak słuchu nie jest problemem, ale częścią tożsamości. Termin „niesłyszący" funkcjonuje głównie w określeniu udogodnienia, jakim są napisy do materiałów audiowizualnych („napisy dla niesłyszących”).

Jeśli migasz lub mówisz, nie stawaj pod słońce ani w słabo oświetlonym miejscu. Nie wierć się, nie żuj gumy, nie zasłaniaj ust i twarzy dłonią. To może utrudniać odczytywanie mimiki twarzy czy ruchów warg.

Jeśli uczestniczysz w rozmowie w języku migowym lub wydarzeniu, które jest tłumaczone na język migowy, pamiętaj, aby nie zasłaniać́ tłumacza i innych osób migających ani nie przechodzić pomiędzy nimi.

Nie obrażaj się, kiedy osoba Głucha zwróci się do ciebie per „ty”. Osoby Głuche nie mają w zwyczaju zwracać się do nowo poznanych osób per „pan/pani”, naturalne jest dla nich przejście od razu na „ty”.

Towarzystwo Tłumaczy i Wykładowców Języka Migowego GEST

Towarzystwo Osób Niesłyszących „TON”

Oddział Wielkopolski Polskiego Związku Głuchych

Stowarzyszenie Słabo i Niesłyszący "Migacze"

Fundacje wspierające osoby z daną niepełnosprawnością na terenie Wielkopolski​

Materiały do pobrania

Chcemy być sobą.
Zwyczajni. Niezwyczajni.

+48 692 416 823

biuro@towarzystwogest.eu

Wyspiańskiego 13/6 60-749 Poznań

Polityka prywatności

Pobierz aplikację

Baza wiedzy o niepełnosprawnościach:

Osoby poruszające się na wózku

Osoby Głuche

Osoby bez kończyn

Osoby w spektrum autyzmu

Osoby z zespołem Tourette'a

Osoby niewidome

Osoby słabosłyszące

Osoby niskorosłe

Osoby z zespołem Downa

Osoby jąkające się

Projekt współfinansowany ze środków PFRON będących w dyspozycji Samorządu Województwa Wielkopolskiego.
Przedstawione treści wyrażają poglądy realizatora projektu i nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Samorządu Województwa Wielkopolskiego.

ETR

Słowo „głusi” pisane małą literą oznacza osoby, które z różnych przyczyn nie słyszą.
Słowo „Głusi” pisane wielką literą oznacza osoby, które czują się częścią społeczności Głuchych.
Język migowy to często ich pierwszy język.
Często znają go lepiej niż język polski.
Zapis „g/Głusi” dotyczy obu tych grup równocześnie.

Przyczyny głuchoty mogą być różne.
Mogą być wrodzone albo nabyte w trakcie życia.
Przyczyną mogą być geny.
Przyczyną mogą być zakażenia w czasie ciąży.Przyczyną mogą być urazy głowy.
Niektóre osoby decydują się wszczepić implant słuchowy.
Implant słuchowy może pomóc odzyskać słuch.
Będzie to jednak inna jakość słuchu niż słuch naturalny.
Wielu g/Głuchym nie przeszkadza to, że nie słyszą.
Traktują głuchotę jako część swojej tożsamości.

Osoby g/Głuche mają trudności komunikacyjne.
Nie słyszą mowy, więc kontakty z niektórymi osobami i załatwianie spraw są problemem.
G/głusi posługują się językiem migowym.
W każdym kraju język migowy jest inny.
W Polsce używa się polskiego języka migowego.
W skrócie to PJM.
To język wizualno-przestrzenny.
Oznacza to, że wykorzystuje ruchy rąk i całego ciała w przestrzeni oraz mimikę twarzy.
Język migowy ma swoją własną gramatykę.
Język migowy jest ważnym elementem Kultury Głuchych.
Niektóre osoby g/Głuche czytają z ruchu warg, żeby lepiej zrozumieć komunikat.

ETR

turkus 8

Dostępność dla osób g/Głuchych.

Piktogramem oznaczane są miejsca wyposażone w udogodnienia zastępujące albo ułatwiające słyszenie.

Wszystkie komunikaty i informacje wyświetlane są na ekranach wideo lub tablicach informacyjnych.
Można się komunikować w języku migowym.
Jeśli personel nie zna języka migowego, dostępny jest tłumacz.
Tłumacz języka migowego może być obecny na żywo albo można się z nim połączyć online.
Sygnały alarmowe mają swoje potwierdzenie w sygnale świetlnym.
Są zainstalowane systemy wspomagające słyszenie.
To może być na przykład pętla indukcyjna.

W komunikacji używa się nie-dźwiękowych form.
To może być e-mail, komunikatory internetowe czy SMS.
To mogą być materiały tekstowe, także w teście łatwym do czytania.
To mogą być tablice informacyjne i piktogramy.
Na stronie internetowej materiały audiowizualne są z napisami i tłumaczeniem na język migowy.
Organizowane wydarzenia są z napisami i tłumaczeniem na język migowy.

Obszar roboczy 16 (1)

Możliwość skorzystania z tłumacza języka migowego.
Piktogram umieszczany w miejscach, w których można skorzystać z tłumacza języka migowego.

W takich miejscach tłumacz może być dostępny na żywo w określonych godzinach.
Tłumacz może być dostępny na żądanie na umówione spotkanie.
Tłumacz może być dostępny online.
Można się z nim połączyć za pośrednictwem dostępnego w tym miejscu tabletu.
Piktogram oznacza też materiały i wydarzenia tłumaczone na język migowy.
Piktogram to jedno ogólnoprzyjętych oznaczeń języka migowego.
Używa się go na całym świecie, także w Polsce.

turkus 4

Możliwość skorzystania z tłumacza języka migowego.
Piktogram umieszczany w miejscach, w których można skorzystać z tłumacza języka migowego.

W takich miejscach tłumacz może być dostępny na żywo w określonych godzinach.
Tłumacz może być dostępny na żądanie na umówione spotkanie.
Tłumacz może być dostępny online.
Można się z nim połączyć za pośrednictwem dostępnego w tym miejscu tabletu.
Piktogram oznacza też materiały i wydarzenia tłumaczone na język migowy.
Piktogram to oznaczenie ustawowe języka migowego.
Używa się go w Polsce.

turkus 1

Napisy dla niesłyszących.

Piktogram oznacza materiały audiowizualne z możliwością włączenia napisów. Napisy zawierają dialogi i opis istotnych dźwięków.

Napisy dla niesłyszących są dla osób z niepełnosprawnością słuchu, które znają język polski.
To tak zwane napisy zamknięte.
Po angielsku to closed captions.
Dlatego czasem używa się skrótu CC, od pierwszych liter tych słów.
To napisy, które można włączyć albo wyłączyć.
Nie są wbudowane w wideo.
Są wykorzystywane w filmach i programach w telewizji.
Są wykorzystywane też w filmach i programach zgromadzonych na platformach internetowych.
Wypowiedzi głównych bohaterów są oznaczane odpowiednim kolorem lub etykietą.
Pojawiają się także informacje o istotnych dźwiękach i muzyce.

turkus 2

Napisy w języku polskim.
Piktogram oznacza materiały i wydarzenia z napisami w języku polskim.

Napisy w języku polskim są w materiałach filmowych, które są najczęściej w innym języku niż polski.
Napisy mogą być też wyświetlane na ekranach podczas wydarzeń na żywo.
Mogą być odtwarzane z przygotowanego wcześniej pliku albo tworzone na żywo.
Napisy przygotowane wcześniej i odtwarzane są na przykład w spektaklach teatralnych.
Napisy tworzone na żywo są używane w wydarzeniach, których treści nie da się wcześniej zaplanować.
Napisy tworzone są na żywo na przykład podczas debat czy wykładów.
Napisy w języku polskim są przydatne nie tylko osobom g/Głuchym.
Są przydatne wszystkim osobom, które nie znają języka używanego w filmie czy na wydarzeniu.
W wydarzeniach na żywo monitor z napisami trzeba zamontować w centralnym miejscu.
Wtedy osoby czytające napisy będą lepiej widziały i scenę, i napisy.

turkus 9

Alfabet polskiego języka migowego.
Piktogram oznaczający komunikację z użyciem daktylografii, czyli alfabetu języka migowego.

Polski język migowy ma znaki określające słowa oraz alfabet.
Alfabet języka migowego nazywany jest też daktylografią i alfabetem palcowym.
Alfabetu języka migowego używa się do przekazywania nazw własnych.
Nazwy własne to mogą być na przykład imiona i nazwiska, nazwy ulic, tytuły.
Alfabet języka migowego może przydać się też do przeliterowania słowa, którego znaku nie znamy.
Może być formą komunikacji z osobami g/Głuchymi jeśli ktoś nie zna języka migowego.
Alfabet polskiego języka migowego ma wszystkie litery używane w języku polskim.
Są w nim też znaki diakrytyczne, czyli litery z kreskami, kropkami i akcentami.
To na przykład ą, ć, ż.
Są w nim też dwuznaki, czyli połączenia dwóch liter.
To na przykład dz, ch, rz.

ETR

TO MOŻESZ ROBIĆ:
– Kiedy rozmawiasz z osobą g/Głuchą dopasuj się komunikacyjnie. Jeśli osoba mówi, ale prosi o zapisanie odpowiedzi, zapisz ją. Jeśli osoba pisze, ty też odpowiedz pisząc.
– Podczas komunikacji zachowuj kontakt wzrokowy. Nawet jeśli migacie, patrz w oczy. Zwracaj uwagę na mimikę osoby g/Głuchej, nie tylko na ręce. Język migowy to więcej niż ruchy dłoni.
– Zwracaj się bezpośrednio do osoby g/Głuchej, a nie do tłumacza. Tłumacz jest tylko pośrednikiem.
– Jest kilka sposobów, żeby zwrócić uwagę osoby g/Głuchej i nawiązać z nią kontakt. Możesz pomachać w jej kierunku dłonią z góry na dół. Możesz delikatnie poklepać ją w ramię. Możesz popukać w stół lub tupnąć kilka razy w podłogę, żeby wywołać wibracje. Możesz włączyć i wyłączyć światło.
– Kiedy komunikujesz się z osobą g/Głuchą na piśmie, pisz wyraźnie. Używaj krótkich, prostych zdań. Nie używaj specjalistycznego języka. Nie używaj długich form grzecznościowych.


TEGO UNIKAJ:
– Nie mów o osobie g/Głuchej „głuchoniemy”. Słowo „głuchoniemy” oznacza osobę, która na skutek głuchoty nie opanowała mowy. Jednocześnie nie posiada języka, w którym mogłaby się porozumiewać. Takich osób jest bardzo mało. Wielu g/Głuchych słowo „Głuchoniemy” uważa za obraźliwe. To słowo pomija znaczenie języka migowego, który jest pełnoprawnym językiem. Słowo „głuchoniemy” jest archaiczne. Używane jest na przykład w określeniach instytucji działających na rzecz g/Głuchych, które powstały wiele lat temu.
– Nie mów o osobie Głuchej, utożsamiającej się z Kulturą Głuchych „niesłyszący”. Słowo „niesłyszący”, podobnie jak „niepełnosprawny”, zwraca uwagę wyłącznie na brak czegoś. W tym przypadku – brak słuchu. Dla wielu osób g/Głuchych brak słuchu nie jest problemem. Jest częścią ich tożsamości. Termin „niesłyszący” funkcjonuje głównie w określeniu udogodnienia – napisów do materiałów audiowizualnych. Mówi się o nich „napisy dla niesłyszących”.
– Kiedy rozmawiasz z osobą g/Głuchą nie stawaj pod słońce. Nie stawaj też w słabo oświetlonym miejscu. Nie wierć się. Nie żuj gumy. Nie zasłaniaj ust i twarzy dłonią. To może utrudniać odczytywanie mimiki twarzy albo ruchów warg.
– Nie zasłaniaj tłumacza i innych osób migających. Nie przechodź pomiędzy nimi.
– Nie obrażaj się, kiedy osoba g/Głucha zwróci się do ciebie „ty”. Osoby g/Głuche nie mają w zwyczaju zwracać się do nowo poznanych osób „pan” czy „pani”. naturalne jest dla nich przejście od razu na „ty”.