Jąkanie jest zaburzeniem mowy, charakteryzującym się częstymi powtórzeniami albo przedłużeniami głosek, sylab lub całych słów, połączonymi z pauzami i „blokowaniem się” przed wypowiedzeniem problematycznego słowa. Jąkanie nie jest wrodzone – nabywa się je w 3-6 roku życia, a więc w fazie rozwoju mowy. Predyspozycje do jąkania mogą być różne – od przypadków jąkania w rodzinie przez traumatyczne przeżycia, do opóźnionego rozwoju mowy i wielu innych czynników. Jąkanie jest procesem dynamicznym – jego objawy i natężenie zmieniają się w czasie, ale z jąkania się nie wyrasta – nawet jeśli osoba jąkająca się nauczyła się ukrywać to podczas mówienia, najczęściej nadal zmaga się z dyskomfortem wypowiedzi. Jąkanie można jednak wyleczyć specjalistyczną terapią mowy.

Osoby jąkające się mają świadomość doświadczania trudności w wypowiadaniu się i probują „maskować” jąkanie już na etapie planowania wypowiedzi. Na przykład starają się powiedzieć coś innymi słowami, ograniczają liczbę używanych słów, zmieniają szyk zdania, raptownie zwalniają i przyspieszają tempo mówienia, przerywają wpół słowa, udają, że zapomniały, co chciały powiedzieć, czy wtrącają do wypowiedzi zbędne dźwięki i słowa. Ten odczuwany dyskomfort i silne koncentrowanie się na płynności mówienia sprawiają, że osoby jąkające się mogą doświadczać tzw. stresu komunikacyjnego – dużej presji dokończenia wypowiedzi w „zwyczajowym” czasie, co dodatkowo może u nich nasilać zaburzenia płynności mówienia. 

Jąkaniu się mogą towarzyszyć zaburzenia napięcia mięśni narządu mowy czy zaburzenia oddechowe. Czasem osoby jąkające się zakrywają usta i unikają kontaktu wzrokowego, wstydząc się jąkania. Mogą pojawić się u nich ruchy mięśni twarzy, szyi, tułowia czy kończyn, będące wyuczoną reakcją, mającą pomóc pokonać napięcie związane z niepłynnością mowy. U osób jąkających się może pojawiać się poczucie frustracji, wynikające z tego, że nie są w stanie wypowiedzieć wszystkiego, co by chciały. Często jąkanie wpływa tak mocno na komunikację, że osoby takie nie są w stanie wykonywać zawodów opartych na bezpośrednim, werbalnym kontakcie z klientem. Jąkanie może być utrwalone przez negatywne postawy osób z otoczenia, na przykład ciągłe wytykanie i poprawianie niepłynności mowy, dlatego ważne jest wspierające podejście, odciążające i normalizujące sytuację komunikacyjną. Jąkanie ze względu na ograniczenia w życiu społecznym i zawodowym, jakie ze sobą niesie, jest uznawane jest za niepełnosprawność.